Martineau, Antoon Martineau, 1926-2017

Antoon Peter Johan Martineau (Amsterdam, 19 november 1926 – aldaar, 11 maart 2017) was een Nederlands beeldend kunstenaar en dichter. Hij werkte als kunstschilder, tekenaar, graficus en beeldhouwer in de stijl van het figuratieve expressionisme. Jeugd, Anton Martineau groeide op in de omgeving van de Wallen in Amsterdam en leerde in zijn jeugd van zijn vader, die huisschilder was, simpele decoraties te vervaardigen zoals plant- en diervormen voor versiering en reclame. Als kunstschilder is hij naar eigen zeggen autodidact. Wel bezocht hij de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag waar hij op de afdeling reclame en fotografie studeerde bij onder anderen Paul Schuitema en, volgens de gegevens van het RKD, in 1946 de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam. Zijn vader had niet veel op met de kunst en kunstenaars maar zijn moeder stimuleerde hem in zijn ambities. Tot de schilders die hem aan het begin van zijn loopbaan fascineerden behoren Bram van Velde, Rembrandt, Breitner en Goya. Daarnaast bewonderde hij ook de spontane brieftekeningen van Van Gogh. Parijs en Amsterdam, Martineau reisde kort na de Tweede Wereldoorlog en in de jaren 1950 meerdere keren naar Frankrijk en verbleef daar in Parijs waar hij contact had met de generatie van de Vijftigers. In de zomer van 1948 verbleef hij met Lucebert in Les Pavillons-sous-Bois nabij Parijs, waar zij samen een trappenhuis van een school beschilderden. Voor Lucebert vond op dat moment een doorbraak plaats tot een veel vrijere vorm van dichtkunst. De vrienden reisden samen enkele maanden door Frankrijk, sliepen als clochards onder abri\'s en tekenden bidprentjes van Sint-Antonius en Cecilia om die aan katholieke gelovigen te verkopen. Zijn eerste tentoonstelling vond plaats in 1948 in de vergaderzaal van de Vereniging voor Drankbestrijding in het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam. Aan deze tentoonstelling leverde ook Lucebert een bijdrage. In Den Haag werkte Martineau tussen 1950 en 1955 als ontwerper en schilder voor reclamebureau Enhabé. Later woonde en werkte hij in Amsterdam, waar hij huisde in een ruim atelier met een oppervlakte van honderdtien vierkante meter en een hoogte van vijf meter in Loods 6 van de voormalige KNSM op het KNSM-eiland. Hij woonde en werkte meer dan veertig jaar in het Oostelijk Havengebied. Schilderstijl[bewerken, Zijn oeuvre bestaat uit schilderijen, tekeningen en grafiek in een sterk expressionistische figuratieve stijl. In zijn werk speelt de spontane tekenkunst een belangrijke rol. Onderwerpen zijn, op de eerste plaats: de mens, dansende paren, tango, erotiek, dramatiek van de liefde en de dood, vreugde en angst, absurde portretten en stillevens. Vrouwen en het vrouwelijke domineren het mannelijke in zijn emotioneel geladen werk. Tegen de beklemming van de opvoeding in schildert hij het verrukkelijke, het losbandige, het bevrijdende. Zijn lyrische stijl werd soms gerekend tot de internationale nieuwe figuratie maar vertoont ook verwantschap met het expressionisme van Cobra en Lucebert. Hij was dan ook bevriend met Karel Appel, Corneille en de dichter Gerrit Kouwenaar en met Jan Sierhuis, die hem ooit aanraadde minder seksueel expliciet werk te maken om zo meer te kunnen verkopen. Martineau wees deze suggestie van de hand omdat hij vooral zijn eigen gevoel wil volgen waarin bijvoorbeeld een eenzame naakte mens op bed iets heel ontroerends heeft. Vanwege zijn wens een geheel eigen weg te volgen zocht hij geen nauwe aansluiting bij Cobra. Wel weer viel de ontwikkeling van zijn werk in het midden van de jaren 1960 samen met de tijdgeest van de Provo-beweging en de seksuele revolutie. De lust die Martineau beleeft aan het schilderen en omgaan met de materie olieverf moge blijken uit zijn vergelijking van de zinnelijke beleving van het uitknijpen van een tube verf met een orgasme, ... terwijl het eigenlijke werk dan nog moet beginnen. Citaat: Schilder ik vlees, dan schilder ik ook kwetsbaarheid; maar ik schilder ook de littekens mee. De littekens van de vergankelijkheid. Het hele spektakel van de liefde. Ik schilder ook de pijn. In een schilderij heb ik de hele cyclus te pakken van geboren worden, leven en sterven. Het gaat om het aanvaarden van de levenscyclus; maar dat kan niet zonder humor, en die druk ik uit in kleur. Tentoonstellingen, Een overzicht van zijn belangrijkste tentoonstellingen: 2019 Galerie ZO MOOIJ, Amsterdam: \"Lyrische figuratie\" Tot 30 juni 2019 2017 Galerie Fleur & Wouter, Amsterdam: \"Elan\" Samen met Eleonora Stol In 2012 had hij een bijzondere tentoonstelling in de Oude kerk in Amsterdam onder de titel: O la la Martineau, vrouwen gezien door de penseelharen van Martineau, 60 jaar schilderlust. De tentoonstelling werd feestelijk geopend door Hedy d\'Ancona, voormalig minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Onder de aanwezigen waren onder anderen zijn collega\'s Aat Veldhoen en Jan Sierhuis en Martineau\'s partner; de kunstenares Eleonora Stol. 2012 Pulchri Studio, Den Haag: Nature Morte 2004 Galerie de Compagnie, Dordrecht 2000 Cobra museum, Amstelveen: Overzichtstentoonstelling 1994 Pulchri Studio, Den Haad en Galerie Willy Schoots, Eindhoven 1991 Avanti Galleries, New York, Verenigde Staten 1990 Galleria Timao, Barcelona, Spanje: BIAF 1990 1992 Kunsthuis 13, Velp (ook in 1985) 1989 Van Gogh Museum, Amsterdam en Expositieruimte in De Bagagehal, Amsterdam 1982 Haagse Kunstkring, Den Haag (ook in 1979) 1980 Aemstelle, Amstelveen 1976 Museum Fodor, Amsterdam: Anton Martineau in Fodor 1975 Volkshochsschule, Dortmund en Galerie Willy Schoots, Eindhoven (ook in 1992) 1971 Galerie Hüsstege & Jaski, Amsterdam en Stedelijk Museum Schiedam: Konfrontatie V 1970 Galerie 20, Amsterdam 1969 Rotterdamse Kunststichting in De Doelen, Rotterdam 1967 Galerie Tadler, Parijs, groep: Un Arte Autre met Antoni Tàpies en Antonio Saura 1966 de Prinsenhof, Delft: Contour onzer Beeldende Kunst – Provocatie Schilderijen van Martineau 1965 Galerie Numero, Florence en Venetië in Italië 1962 De Posthoorn galerie, Den Haag: Peinture bizarre 1960 Galerie Orez, Den Haag: De informeler tentoonstelling 1959 Musée d\'Art Moderne de la Ville de Paris: Biënnale des Jeunes Artistes 1948 Paleis voor Volksvlijt, Amsterdam: Zijn eerste expositie, samen met Lucebert

Kunstenaars Collectie   (1 Afbeeldingen)